Hồi mình là một học sinh cấp ba, những câu hỏi liên quan đến việc chọn ngành, chọn nghề luôn kèm theo áp lực và băn khoăn. Mình tự hỏi: “Liệu ngành mình thích có dễ xin việc không? Ngành hot bây giờ có phải thực sự phù hợp với mình không?” Càng tìm hiểu, mình càng nhận ra rằng không có câu trả lời nào là chính xác tuyệt đối. Vì sao ư? Bở vì, ngành hot chưa chắc đã hợp, và ngành hợp chưa chắc đã hot.
Khi lên mạng tìm kiếm các danh sách “Top ngành hot”, mình thấy những cái tên quen thuộc như: Trí tuệ nhân tạo, Phân tích dữ liệu, Thương mại điện tử, Marketing, Quản trị kinh doanh và còn một số ngành khác nữa. Mình chắc chắn rằng những ngành này rất tiềm năng và đang có nhu cầu cao. Những vấn đề đặt ra ở đây là: “Liệu ngành hot này có phù hợp với bản thân mình không?”
Chẳng hạn, mình thấy ngành IT rất hot, lương cao, việc làm nhiều. Nhưng không lần nào mình ngồi làm code mà không bị đau đầu. Chìm đắm vào hàng trăm dòng lệnh thật sự khiến mình cảm thấy mình không thuộc về thế giới đó. Mỗi ngày lên lớp, nhìn bạn bè hào hứng bàn về các ngôn ngữ lập trình, các framework, mình cảm thấy rất xa lạ.Có thể với nhiều người, lập trình là một công cụ mở ra cánh cửa sự nghiệp sáng lạn, nhưng với mình, nó giống như một mê cung không lối thoát. Cố gắng theo đuổi một ngành chỉ vì nó hot có thể dẫn đến sự chán nản, kiệt sức và mất phương hướng.
Lựa chọn ngành hot chưa chắc là quyết định sáng suốt nếu mình không thực sự yêu thích và có đam mê với nó. Mỗi ngành nghề đòi hỏi nhiều nỗ lực, và nếu chọn sai, thì dù có “hot” cũng trở thành gánh nặng.
Trái lại với ngành hot, có những ngành chưa được “hot” theo xu hướng chung nhưng lại rất phù hợp với bản thân. Mình nhận ra mình rất thích truyền thông, PR, và tạo nội dung. Mình thích viết, thích giao tiếp, thích kể những câu chuyện trên podcast của mình. Thế nhưng, nhiều người lại nói rằng PR không phải ngành hot, làm nghề sáng tạo thì bấp bênh, không ổn định, lệ thu nhập cải thiện chậm.
Vài lúc, mình tự hỏi liệu quyết định theo đuổi “ngành hợp” thay vì “ngành hot” có đúng không. Nhưng rồi mỗi lần càng trải nghiệm, càng làm những gì mình yêu thích, mình lại càng chắc chắn rằng không phải cái gì hot cũng là thứ mình cần theo đuổi. Có những ngành tuy không được xem là “hot” ở hiện tại, nhưng nếu kiên trì và không ngừng phát triển bản thân, chúng hoàn toàn có thể mang lại thành công.
Hãy nhìn vào ngành du lịch chẳng hạn. Đã có thời điểm ngành này không còn là lựa chọn hàng đầu do ảnh hưởng của đại dịch. Nhưng sau khi nền kinh tế phục hồi, du lịch lại bùng nổ mạnh mẽ, và những ai kiên trì theo đuổi ngành này đều gặt hái được thành quả. Tương tự, các ngành như tâm lý học, giáo dục, nghệ thuật cũng từng bị xem là “kém tiềm năng”, nhưng đến một thời điểm nhất định, chúng lại trở thành xu hướng.
Một điều quan trọng khi chọn ngành là không chỉ nhìn vào hiện tại mà còn phải có tầm nhìn dài hạn. Có thể ngành mình yêu thích chưa phải là ngành hot ngay bây giờ, nhưng nếu có khả năng phát triển, có giá trị thực tiễn và quan trọng nhất là phù hợp với bản thân, thì chắc chắn nó sẽ mở ra nhiều cơ hội trong tương lai.
Thực tế, chẳng có đáp án duy nhất cho việc chọn ngành. Quan trọng là mình hiểu rõ bản thân muốn gì, thấy bản thân thực sự phù hợp với ngành nào. Ngành hot có thể mang lại thu nhập cao, nhưng nếu không hợp, mình sẽ dễ bỏ cuộc chơi. Ngược lại, ngành hợp dù chưa hot, nhưng nếu mình quyết tâm và cố gắng, biết đâu một ngày nó sẽ trở thành xu hướng.
Bạn hãy thử tưởng tượng xem, nếu mỗi ngày đi làm là một ngày vui, mình hào hứng, sáng tạo và không ngừng học hỏi, đó mới là thành công thực sự. Công việc không chỉ là kiếm tiền mà còn là một phần cuộc sống. Vì vậy, thay vì chạy theo ngành hot một cách mù quáng, hãy lắng nghe bản thân và chọn con đường phù hợp nhất. Dù ngành hot hay ngành hợp, chỉ cần bản thân sẵn sàng cống hiến và không ngừng phát triển, thành công sẽ đến với mình theo cách này hay cách khác.
