Nhu cầu về tâm lý ngày càng phổ biến và cần thiết hơn khi nhịp sống của con người nhanh hơn. Hiện nay, tâm lý học cũng đang thu hút nhiều sự chú ý hơn. Đây là lĩnh vực học tập phù hợp với những bạn trẻ yêu thích khám phá và giải thích cảm xúc, tư duy và hành vi của con người.  Bạn cần tìm hiểu rõ ràng và chuẩn bị tốt hơn để theo đuổi đam mê của mình nếu muốn theo đổi ngành học này. Vậy ngành tâm lý học là gì, lương như thế nào và cơ hội việc làm như thế nào? 

Ngành Tâm lý học là gì?

Thuật ngữ “Tâm lý học” (Psychology) gồm hai từ “psyche” và “logos”, gần giống với “soul” (linh hồn) và “logos” trong tiếng Hy Lạp, và trong thời kỳ Thiên chúa giáo, tâm lý học đã được coi là một lĩnh vực nghiên cứu về linh hồn.

Bạn sẽ được nghiên cứu về các yếu tố nội tâm của con người, chẳng hạn như lối suy nghĩ, hành vi, tư tưởng và cảm xúc. Nói cách khác, học tâm lý dạy bạn cách đánh giá tác động của môi trường và các yếu tố ngoại cảnh lên tâm lý con người. Các chủ đề phổ biến của tâm lý học bao gồm tâm lý học lâm sàng (clinial psychology), tâm lý học nhận thức (cognitive psychology), tâm lý học xã hội (social psychology), tâm lý học hành vi (behavioral psychology), tâm lý học phát triển (developmental psychology) và các chủ đề khác.

Nói chung, bạn sẽ làm quen với các lý thuyết có liên quan trực tiếp đến chuyên ngành và có các kỹ năng để tự tin áp dụng kiến thức tâm lý trong nhiều ngành nghề khác nhau trên thị trường lao động. Dù bạn chọn theo đuổi bất kỳ lĩnh vực tâm lý nào, bạn phải học được sự nhạy bén, sự kiên nhẫn và cách ứng xử khéo léo trong những tình huống bất ngờ. Chính vì vậy, sinh viên ngành tâm lý học thường có khả năng tư duy phản biện, nghiên cứu, đo lường và phân tích dữ liệu, kỹ năng giải quyết vấn đề và, quan trọng hơn, kỹ năng giao tiếp hiệu quả.

Ngoài ra, bạn nên nhớ rằng nội dung của các khóa học trong lĩnh vực tâm lý sẽ khác nhau tùy thuộc vào lĩnh vực chuyên sâu mà bạn chọn. Cử nhân Văn khoa chuyên ngành Tâm lý (Bachelor of Arts in Psychology) hoặc Cử nhân Khoa học chuyên ngành Tâm lý là hai khóa học bậc cử nhân phổ biến nhất trong lĩnh vực tâm lý. Cử nhân Khoa học chuyên ngành Tâm lý có thể là lựa chọn tốt cho bạn nếu bạn thích học về các môn khoa học chuyên sâu về tâm lý, chẳng hạn như hóa học và sinh học, hoặc nếu bạn muốn học cách phân tích và áp dụng các kỹ thuật trong lĩnh vực tâm lý. Bên cạnh đó, bạn có thể cân nhắc lựa chọn học Cử nhân Văn khoa chuyên ngành Tâm lý nếu bạn thích học về xã hội học, nhân học hoặc văn chương tâm lý.

Các “bác sĩ tâm hồn” họ là ai?

Các chuyên gia tâm lý học thường được gọi là “bác sĩ tâm hồn”. Họ được đào tạo chuyên môn và có kiến thức lâm sàng để giúp người khác đối phó với những căng thẳng của cuộc sống bằng các phương pháp trị liệu và đánh giá tâm lý. Để giải quyết các vấn đề mà những đối tượng này gặp phải, họ sử dụng nhiều phương pháp kỹ thuật dựa trên lý thuyết và nghiên cứu để xem xét các đặc điểm, giá trị, hoàn cảnh… của thân chủ (khách hàng).

Nhà tâm lý học sẽ tiếp xúc với nhiều loại tình trạng tâm lý khác nhau, chẳng hạn như trầm cảm, lo âu hoặc tức giận. Những trục trặc tâm thần, tâm lý của bệnh nhân có thể là mãn tính hay ngắn hạn. Ví dụ: phải đối mặt với những tình huống đau buồn, bắt đầu một công việc mới, gặp khó khăn về tài chính, v.v.

Các nhà tâm lý học sử dụng nghiên cứu thực nghiệm để khám phá các mối quan hệ và mối liên hệ giữa các yếu tố tâm lý và nhân quả. Do tâm lý học là một lĩnh vực khó khăn và phức tạp, các chuyên gia tâm lý cũng được đào tạo về việc sử dụng số liệu thống kê, giải quyết vấn đề, kiểm tra và đánh giá.

Ngành Tâm lý học thi khối nào? Học môn gì?

Các trường xét tuyển ngành tâm lý học với nhiều tổ hợp môn khác nhau, chẳng hạn như:

• Khối A00: Toán, Vật Lý, Hóa Học; 
• Khối A01: Toán, Vật Lý, Tiếng Anh. 
• Khối C00: Ngữ Văn, Lịch Sử, Địa Lý.
• Khối D01: Ngữ Văn, Toán, Tiếng Anh.
• Khối D78: Ngữ văn, Khoa học xã hội, Tiếng Anh.
• Khối D83: Ngữ văn, Khoa học xã hội, Tiếng Trung.

Khi theo học ngành tâm lý học, bạn sẽ học các môn học phổ biến như:

• Tâm lý học nhận thức (Cognitive psychology)
• Tâm lý học lâm sàng (Clinical psychology)
• Tâm lý học phát triển (Developmental psychology)
• Tâm lý học xã hội (Social psychology)
• Tâm lý học hành vi (Behavioral psychology)

Sinh viên sẽ học các kỹ năng mềm để áp dụng tâm lý trong các nghề đa dạng và làm quen với các lý thuyết chuyên môn.

Bạn sẽ cần học cách giao tiếp tốt, kiên nhẫn và linh hoạt trong những tình huống khó lường nếu bạn muốn làm việc trong lĩnh vực tâm lý.

Ngoài ra, tư duy phản biện, giải quyết vấn đề và phân tích dữ liệu đều rất quan trọng và cần được rèn dũa.

Ngành Tâm lý học ở trường nào tốt nhất?

Nhiều sinh viên muốn biết trường nào tốt nhất để học ngành tâm lý học. Một số cái tên nổi bật sau đây được chúng tôi đề cập:

Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn Hà Nội

Các trường tâm lý học nào ở Hà Nội cung cấp các chuyên ngành này? Đại học Khoa học và Nhân văn Hà Nội là một trong những trường có uy tín nhất. Nghiên cứu khoa học luôn được sử dụng trong chương trình học tập của trường.

Các chủ đề nghiên cứu thú vị và hấp dẫn sẽ khuyến khích tư duy sáng tạo của học sinh khi họ làm việc trong nhóm.

Điểm chuẩn cao nhất trong ngành tâm lý học tại Đại học Khoa học và Nhân văn – Đại học Quốc gia Hà Nội là khối C trong kỳ tuyển sinh đại học năm 2022.

• Điểm chuẩn năm 2022: 24.2-29.0

Trường Đại học Sư phạm Hà Nội

Đại học Sư phạm Hà Nội là cái tên tiếp theo với chất lượng đào tạo tâm lý học tốt nhất. Trường Đại học Sư phạm Hà Nội là trung tâm nghiên cứu và đào tạo khoa học tâm lý lớn nhất cả ở miền Bắc và cả nước.

Trường có nhiều nhà nghiên cứu giáo dục và khoa học nổi tiếng, là nơi đào tạo của hệ thống giáo dục quốc gia.

• Điểm chuẩn năm 2022: 24.8-26.75

Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn TPHCM

Ở trường nào ở Hồ Chí Minh có thể học tâm lý học? Đại học Khoa học và Nhân văn – Đại học Quốc gia TP.HCM là một trong những lựa chọn của bạn.

Chương trình đào tạo của trường giúp bạn trang bị kiến thức chuyên ngành và cơ sở. Trong quá trình học, sinh viên cũng được trau dồi các kỹ năng thực hành nghiên cứu.

• Điểm chuẩn năm 2022: 24.3-26.9

Trường Đại học Sư phạm TPHCM

Khoa Tâm lý học của Đại học Sư phạm TP.HCM đã đóng một vai trò quan trọng trong việc đào tạo các giáo viên và chuyên gia tâm lý học giỏi ở cả miền Nam và toàn quốc.

Chương trình giáo dục của trường rất linh hoạt và gắn liền với thực hành và ứng dụng, tập trung vào khả năng thích ứng xã hội và nghề nghiệp.

Năm 2022, trường đưa ra quy tắc tuyển sinh với 90 chỉ tiêu cho lĩnh vực giáo dục tâm lý học và 100 chỉ tiêu cho lĩnh vực tâm lý học.

• Điểm chuẩn năm 2022: 24-27.73

Các chuyên ngành Tâm lý học.

Tâm lý học là một ngành học rộng lớn, và tên gọi của nó rộng lớn và bao quát. Do đó, các bạn sĩ tử cần nắm rõ các chuyên ngành cơ bản của tâm lý học. Để lựa chọn nghề nghiệp yêu thích trong tương lai và lựa chọn hướng đi phù hợp cho bản thân, các bạn sĩ tử cần nắm rõ các chuyên ngành sau:

• Tâm lý học tội phạm: mô tả một nhân vật dựa trên khu vực, đối tượng và hành vi phạm tội, hỗ trợ cảnh sát phá án
• Tâm lý học thể thao: giúp động viên giành chiến thắng bằng cách giúp họ ổn định tinh thần và hiểu rõ hơn về bản thân.
• Tâm lý học lâm sàng là lĩnh vực nghiên cứu, chẩn đoán và điều trị các rối loạn tâm thần và cảm xúc, nhận biết các dấu hiệu của bệnh tâm thần và giúp tìm ra triệu chứng của bệnh nhân.
• Tâm lý học kỹ thuật: hiểu tâm lý của khách hàng để tạo ra các thiết bị cho người dùng cảm thấy thoải mái và hài lòng hơn.
• Tâm lý học tổ chức: nghiên cứu tâm lý, xu hướng, hành vi, suy luận chiến dịch, hành vi của đối thủ và các yếu tố khác.

Học Tâm lý học ra trường làm gì?

Nhiều người sau khi tốt nghiệp đại học tâm lý học vẫn nghĩ rằng họ chỉ là trị liệu tâm lý hoặc tham vấn tâm lý. Tuy nhiên, sự thật là sinh viên ra trường sẽ có nhiều cơ hội việc làm tuyệt vời. Một số vị trí nổi bật là:

• Tham vấn tâm lý học đường: Làm việc tại các cơ sở giáo dục với tư cách là người phụ trách tâm lý học đường, hỗ trợ giáo viên và cha mẹ học sinh trong việc cải thiện chất lượng giáo dục. Tham gia vào việc giúp học sinh giải tỏa những áp lực, khúc mắc và khó khăn trong cuộc sống. 
• Nhà trị liệu tâm lý: Các nhà trị liệu tâm lý thường làm việc tại các bệnh viện và trung tâm tư vấn. Công việc này có thể giúp các bác sĩ tâm thần phân tích, hiểu và giải quyết những mâu thuẫn tâm lý với người khác cũng như những vấn đề tâm lý của chính họ. Nó có thể hoạt động độc lập hoặc hỗ trợ cho các bác sĩ tâm thần. 
• Chuyên viên tham vấn: Những người làm việc tại các trung tâm tư vấn, nơi các tổ chức phi chính phủ cung cấp dịch vụ tư vấn. Mục tiêu chính của công việc là gặp gỡ, nói chuyện và hỗ trợ những người có nhu cầu hiểu và nhận thức được vấn đề của họ và tìm ra cách tự giải quyết chúng. 
• Nhà tâm lý học: Làm việc tại các viện nghiên cứu, trung tâm nghiên cứu, trường cao đẳng và công ty truyền thông. Việc làm của một nhà tâm lý bao gồm nhiều nghề nghiệp khác nhau, chẳng hạn như nghiên cứu, hoạch định chính sách liên quan đến tâm lý ứng dụng trong quản trị, v.v. 
• Nhà tư vấn tuyển dụng: Họ thường làm việc cho các công ty, trung tâm nghiên cứu, bệnh viện và các tổ chức khác. Đặc điểm chính của công việc là giúp các nhà quản lý doanh nghiệp, tổ chức,… đánh giá nhu cầu nhân lực của tổ chức, các yêu cầu về vị trí tuyển dụng, lên kế hoạch và thực hiện phỏng vấn tuyển dụng các ứng viên, và tương tác với các ứng viên khác.
• Nghiên cứu, giảng dạy: Bạn có thể tìm thấy cơ hội làm việc tại các trường đại học, cao đẳng hoặc viện nghiên cứu nếu bạn thích làm việc trong lĩnh vực tâm lý với tư cách là người giảng dạy hoặc nghiên cứu kỹ lưỡng các vấn đề trong lĩnh vực này. Những gì bạn biết về ngành tâm lý sẽ rất hữu ích cho việc truyền đạt và áp dụng các phương pháp dạy phù hợp, đặc biệt đối với những sinh viên đã quyết định trở thành giảng viên tâm lý.

Ngoài ra, bạn có thể lựa chọn làm tâm lý giáo dục hoặc làm tâm lý trong thể thao, quảng cáo, nghiên cứu thị trường, chăm sóc khách hàng…

Triển vọng nghề nghiệp của ngành Tâm lý học hiện nay.

Theo Trung tâm dự báo nhu cầu nhân lực và thông tin thị trường lao động TP. HCM, từ nay đến năm 2020, thành phố cần trên 1.000 vị trí nhân sự ngành tâm lý cho các tổ chức giáo dục, y tế và doanh nghiệp. Do những lý do sau đây, nhu cầu của ngành này đang tăng lên:

• Nhu cầu giải quyết các vấn đề tâm lý ngày càng tăng do áp lực gia tăng từ công việc, học tập, mối quan hệ xã hội và nhu cầu cá nhân.
• Nhiều khả năng mọi người sẽ tìm kiếm các dịch vụ tâm lý và tâm thần do sự kỳ thị về sức khỏe tâm thần đang suy giảm.
• Trong tương lai, các trường THPT sẽ có phòng tư vấn học đường để hỗ trợ các vấn đề tinh thần và hướng nghiệp.
• Nhu cầu thực tế về các nhà tư vấn chuyên nghiệp để giải quyết các vấn đề tâm lý ở các bệnh viện

Tóm lại, ngành tâm lý học hiện có rất nhiều cơ hội dành cho sinh viên sau khi ra trường. Tuy nhiên, để theo đuổi ngành này, bạn phải có sở thích và đam mê với nó, cũng như một số kỹ năng, kỹ năng và chuyên môn khác. Các bạn trẻ nên tìm hiểu và phát triển đam mê của mình ngay từ bây giờ để họ có thể thành công trong tương lai.

Mức lương ngành Tâm lý học.

Các yếu tố như vị trí, kinh nghiệm và khả năng làm việc sẽ ảnh hưởng đến lương của các nhà tâm lý học. 

• Nếu bạn là chuyên viên điều trị tâm lý có kinh nghiệm trên 2 năm, bạn sẽ nhận được mức lương khá cao từ 12 đến 18 triệu mỗi tháng trong ngành. 
• Giáo viên tâm lý giảng dạy kỹ năng sống có thể nhận được khoảng 8 đến 10 triệu mỗi tháng với kinh nghiệm 2 năm.
• Chuyên viên tâm lý có 2 năm kinh nghiệm nhận được mức lương từ 10 đến 15 triệu mỗi tháng. 

Nhiều ưu điểm khi theo ngành Tâm lý học.

Người hành nghề tâm lý, cũng như những người làm việc trong các ngành khác, phải đối mặt với áp lực cạnh tranh nghề nghiệp và những thách thức khi hợp tác với khách hàng khó khăn. Tuy nhiên, có nhiều lợi thế khi chọn ngành nghề này, bao gồm:

• Khả năng tìm được việc cao do nhu cầu ngày càng tăng.
• Cơ hội gặp gỡ những người quan tâm lĩnh vực tâm lý thực sự và nghe những câu chuyện thực tế của họ.
• Tiếp cận được những quan điểm hiện đại, tiên tiến cho phép bạn nhìn mọi thứ theo góc nhìn mới và có thể áp dụng cho cuộc sống của chính mình.
• Có thêm năng lượng tích cực khi chứng kiến thân chủ (khách hàng) ngày càng tốt hơn nhờ các công cụ và kĩ thuật của bạn.

KẾT LUẬN

Ngành Tâm lý học hiện đang tập trung vào việc đầu tư và cải thiện chất lượng giáo dục. Đây được coi là một trong những lĩnh vực đang phát triển và sẽ tiếp tục phát triển trong tương lai. Hy vọng là những thông tin hữu ích này về ngành tâm lý học sẽ giúp bạn đọc lựa chọn ngành học phù hợp với bản thân.